ျမန္မာအိုင္ေဒါ သီခ်င္းဆိုၿပိဳင္ပြဲမွာ အျမတ္ထြက္တာ ဘယ္သူလဲဆိုတာကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္ဝင္စားေနၾကပါတယ္။

 

ျမန္မာအိုင္ေဒါပြဲကို လက္ရွိအခ်ိန္မွာ က်င္းပေနတာျဖစ္ၿပီး တစ္ပတ္ၿပီးတစ္ပတ္ လူတစ္ဦးစီ ၿပိဳင္ပြဲကေန ထြက္သြားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္ၿပိဳင္ပြဲကို ပရိသတ္ေတြက votting ေပးၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္ၾကတာျဖစ္ ပါတယ္။ မဲေပးတဲ့စနစ္မွာ အင္တာနက္ ေဖ့စ္ဘုတ္ခ္အေကာင့္ကေန တစ္ေကာင့္ကို တစ္မဲသာေပးနိုင္တာျဖစ္ၿပီး ဖုန္းမက္ ေဆ့ခ်္နဲ႕ဆိုရင္ေတာ့ စိတ္ႀကိဳက္ အကန႔္ အသတ္မရွိ မဲေပးနိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။

 

 

သည္လိုမဲေပးတဲ့စနစ္ေတြကို ႀကိဳက္တဲ့သူ၊ လက္ခံတဲ့သူေတြရွိသလို မဲေပးတဲ့ စနစ္က မွားယြင္းၿပီး သေဘာမက်တဲ့သူ ေတြလည္းရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ကို အပတ္စဥ္ votting ေပးတာက အနည္းဆုံး က်ပ္ ၂၀ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ ကေန က်ပ္ ၅၀ဝဝ ေက်ာ္အထိ ေပးေနတဲ့သူေတြရွိသလို တခ်ိဳ႕ေတြဆိုရင္ ပိုင္ ဆိုင္တာေတြေပါင္ၿပီး votting ေပးတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သည္လိုေပးတာေတြက ကိုယ္ေပးခ်င္တဲ့သူေတြဆီကို တကယ္ votting ေရာက္မေရာက္ကို လည္း မသိနိုင္တာေၾကာင့္ သည္လို votting စနစ္ေၾကာင့္ ကိုယ္အားေပးတဲ့သူ တကယ္မရဘဲ ၾကားထဲက အျမတ္ထြက္ တဲ့သူေတြရွိလားဆိုတာကို အဓိက စိတ္ ဝင္စားေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 

‘တစ္ခုကေတာ့ မဲေပးတဲ့စနစ္ကို မႀကိဳက္တာေတာ့ အမွန္ပဲ၊ အမ္ပီတီ က ဖုန္းမက္ေဆ့ခ်္နဲ႕ ေပးလို႔ သူကေတာ့ ဖုန္း ေဘေတြမ်ားမ်ားရတာဆိုေတာ့ သူကလဲ ၾကားထဲက အျမတ္ရတယ္၊ တျခားေအာ္ပေရတာကေနလဲ ေဖ့စ္ဘုတ္ခ္ေတြ သုံးတာဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြလဲ အျမတ္ထြက္တယ္၊ ၾကားထဲကေန ေအာ္ပေရတာေတြကေတာ့ အဓိက အျမတ္ထြက္တာေပါ့၊ က်န္တဲ့သူေတြကေတာ့ လူမုန္းမယ္၊ ခ်စ္ မယ္ ဒီေလာက္ပဲ၊ ေငြေၾကးပိုင္းေတြကေတာ့ ေအာ္ပေရတာေတြပဲ အျမတ္ထြက္တယ္” လို႔ ပရိသတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မအိျဖဴ ေသာ္က ေျပာပါတယ္။

 

သည္ၿပိဳင္ပြဲကို အမ္ပီတီက မိန္းစပြန္ဆာေပးထားတာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ Votting ေပးမယ္ဆိုရင္လည္း အမ္ပီတီ ဖုန္းတစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႕သာ ေပးလို႔ ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ အိုင္ေဒါ ၿပိဳင္ပြကို အပတ္စဥ္ ၾကာသပေတးေန႕နဲ႕ ေသာၾကာေန႕ေတြမွာ သီဆိုယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတာျဖစ္ၿပီး votting ေပးတာေတြကိုေတာ့ ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ ေန႕ည ၁၁းဝဝ နာရီကေန စၿပီး ေနာက္ေန႕ညေန ၆းဝဝ နာရီအထိ ေပးလို႔ရ တာျဖစ္ပါတယ္။ သည္ၿပိဳင္ပြဲကိုေတာ့ ဇန္နဝါရီ ၂၃ ရက္ေန႕ ကစတင္ၿပီး top ၁၀ ဦးနဲ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

 

မဲေပးတဲ့အခါမွာ

 

သည္ၿပိဳင္ပြဲမွာ ၿပိဳင္ပြဲဝင္ေနတဲ့သူေတြကို ႀကိဳက္တဲ့သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ၾကည့္တဲ့သူေတြ ကတကယ္သေဘာက်လိဳ႕ အားေပးတာ ေတြ၊ မဲေပးတာေတြ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသစြန္၊ ၿမိဳ႕နယ္စြန္တြေၾကာင့္ မဲေပးေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သနားတဲ့စိတ္နဲ႕ ေပးၾကတာေတြရွိသလို တကယ္ေကာင္းတဲ့ သူေတြကို မဲမေပးတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒိုင္ေတြကေတာ့ တကယ္ေကာင္းတဲ့သူေတြကို မဲေပးေစခ်င္ေၾကာင္း ေျပာၾကတယ္။ မဲေပးနည္းသြားတာေတြ၊ ပရိသတ္နည္း တာေတြေၾကာင့္  တကယ္ေကာင္းတဲ့သူေတြ ျပဳတ္သြားခဲ့တာေတြလည္း ရွိပါ တယ္။ ဒိုင္ေတြအေနနဲ႕ က ပရိသတ္ေပးတဲ့ မဲေတြအေပၚမွာ ဝင္ေရာက္ေျပာၾကားတာေတြ မရွိေပမဲ့ေကာင္းတဲ့သူေတြကိုပဲ မဲေပး ေစခ်င္ေၾကာင္း ကိုေတာ့ အၿမဲ တမ္းေျပာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

 

‘အစက ေတာ့ ပိုးမီကို အားေပးတာပါ၊ ေနာက္ပိုင္း ဦးသိန္းတန္ကို အျမင္ကတ္လို႔ ရဲေနာင္ကို အခုေနာက္ပိုင္း vote ေပး ျဖစ္ပါတယ္၊ မတရားႏွိမ္ၿပီး ႏွိပ္ကြပ္တဲ့ သူမ်ားလို႔ပါ၊ ရဲေနာင္ရသြားရင္လဲ ကိုယ္နဲ႕ေတာ့ မဆိုင္ပါဘူး၊ ရဲေနာင္ကိုေတာ့ ဒီထက္ပိုေကာင္း ေစခ်င္တယ္၊ အၿမဲအားငယ္ၿပီး ေနာက္မွာ ေနတာကို မျမင္ေစခ်င္ဘူး၊ သူလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ကို အဆုံးအထိအေကာင္းဆုံးၿပီး ဆုံးတဲ့အထိ လုပ္ေစခ်င္လို႔ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ သူ႕ကို မဲေပးျဖစ္တာပါ၊ ၿမိဳ႕နယ္စြဲ၊ေဒသစြဲေတြေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ သက္သက္ႀကိဳးစားေစခ်င္လို႔ မဲေပးျဖစ္တာပါ” လို႔ ပရိသတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မျမတ္မြန္မြန္ရည္က ေျပာပါတယ္။

 

 

ဒိုင္ေတြက ပရိသတ္ေတြကို vote ေပးတဲ့စနစ္ေတြကို အၿမဲတမ္းေျပာေနတာ ေၾကာင့္ ပရိသတ္အခ်ိဳ႕က မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့သူကို မဲေပးတာေတြကို လိုက္ၿပီးေျပာေနတာေၾကာင့္ ပိုပို ၿပီးမဲေပးျဖစ္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႀကိဳးစားေနတဲ့ သူတစ္ေယာက္ကို စိတ္ဓာတ္မက်သြားေအာင္ ဝိုင္းမဲေပးေန တာျဖစ္ၿပီး ဒိုင္ေတြကို မေက်နပ္တာေၾကာင့္ ဒိုင္ေတြ သေဘာမက်တဲ့သူေတြကို အမ်ားဆုံးဝိုင္းၿပီး မဲေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ဒါေပမဲ့လည္း တကယ္ေကာင္းတဲ့သူကိုသာ မဲေပးရင္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္နိုင္ၿပီး သီဆိုတာမေကာင္းတဲ့သူေတြကို မဲမ်ားမ်ားေပးၿပီး winner ရသြားရင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေအာင္ျမင္လာနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

 

‘တစ္ေယာက္ထြက္တိုင္း ရဲေနာင္ ေၾကာင့္လို႔ စြပ္စြဲၾကတဲ့သူေတြက မ်ားတယ္၊ အမ္ပီတီက မဲေပးတဲ့စနစ္ေတြကို စီးပြားေရးဆန္ဆန္လုပ္ထားတယ္၊ မေက်နပ္တာေတြ၊ အမ္ပီတီ ႐ုံးကို သြားေျပာၿပီး အဲဒီလိုလုပ္တာ မႀကိဳက္ဘူးေတြ ဘာေတြ ေျပာလိုက္လို႔ရတယ္၊ အားလုံးကေတာ့ ရဲေနာင္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူး၊ သူလဲေကာင္းလို႔ ဒိုင္ေတြကိုယ္တိုင္ေ႐ြးထားတာ၊ ပရိသတ္ေတြကလဲ သူတို႔ႀကိဳက္တာကို မဲေပး ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္၊ အဲဒီေပၚမွာလဲ ေဝဖန္ပိုင္ ခြင့္မရွိဘူး”လို႔ ပရိသတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မလမင္းက ေျပာပါတယ္။

 

တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ ကိုယ္ေပးခ်င္တဲ့သူေတြကို မဲေပးလို႔ မရတာေတြကို ႀကဳံ ေတြ႕ေနရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သည္လိုမ်ိဳးျဖစ္တာေတြအတြက္ စပြန္ဆာေပးထားတဲ့ အမ္ပီတီဘက္ကလည္း ထုတ္ျပန္ေပးတာေတြမရွိဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ သည္လိုမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ကိုယ္ ႀကိဳက္တဲ့သူေတြကို မဲမေပးနိုင္တာေတြရွိေနပါတယ္။ votting ေပးတာ အဆင္ေျပ တာေၾကာင့္ ထပ္ခါထပ္ခါေပးေနရတာ ေၾကာင့္ တစ္ေစာင္ကို ၁၀ က်ပ္ သတ္မွတ္ထားေပမဲ့ ပိုၿပီးကုန္က်ေနတာ ျဖစ္တယ္ လို႔ သိရပါတယ္။

 

ယွဥ္ၿပိဳင္သူေတြ ရလိုက္တာ

 

သည္ၿပိဳင္ပြဲမွာ အဓိက အျမတ္ထြက္ သြားတာကေတာ့ေအာ္ပေရတာေတြ ျဖစ္ၿပီး အမ္ပီတီက အမ်ားဆုံးအျမတ္ထြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္သူေတြက လူမုန္းခံရတာလည္း ရွိပါတယ္။ ျပဳတ္သြားတဲ့ သူေတြကို အားေပးေနတဲ့သူေတြနဲ႕ က်န္ေနတဲ့သူေတြကို အားေပးေနတဲ့သူေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ မ်ားလာတာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္အားမေပးတဲ့ သူေတြ က်န္ခဲ့တာအတြက္ကို သေဘာမက်တဲ့သူေတြ ရွိေနတာျဖစ္ၿပီး က်န္ခဲ့တဲ့သူေတြကို မေကာင္းေျပာတာေတြ၊ ပုတ္ ခတ္တာေတြ ရွိလာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

 

‘အမွန္ေတာ့ ဒီတစ္ေခါက္ ၿပိဳင္ပြဲက အခ်င္းခ်င္းရန္တိုက္တဲ့ပြဲျဖစ္ေနတာ၊ ဒိုင္ေတြက တစ္ေယာက္ကို ဝိုင္းဖိေျပာတယ္၊ အဲဒီမွာ လူမုန္းမ်ားလာၿပီး အရည္ခ်င္းမရွိဘဲ Votting အားကိုးနဲ႕ တက္လာတာေတြဆိုၿပီး စကားေတြထြက္လာတယ္၊ တကယ္တမ္းၿပိဳင္တဲ့သူေတြရေတာ့ ပရိသတ္ေတြရဲ႕ အမုန္းေတြ အျမင္ကတ္တာ ေတြပဲရခဲ့တာ၊ ေအာ္ သူက ငါးေယာက္မွာ ပါပါလား၊ ဘယ္သူကေတာ့ ေကာင္းရဲ႕သားနဲ႕ ျပဳတ္တယ္၊ ဘယ္သူကေတာ့ မေကာင္းဘဲပါတယ္၊ မဲမေပးနဲ႕ သူျပဳတ္တာေကာင္းတယ္တို႔၊ အဲဒီလိုစကားေတြ ထြက္လာတယ္၊ သူငယ္ခ်င္းေတြအခ်င္း ခ်င္းလဲ သူတို႔မႀကိဳက္တဲ့သူေတြကို vote ေပးလို႔ ဘေလာ့ခ္သြားတာေတြလည္းရွိတယ္၊ အဲဒီေလာက္ေတာင္ အမုန္းခံေနရ တာ” လို႔ ပရိသတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မေအးျမျမေအာင္က ေျပာပါတယ္။

 

သူငယ္ခ်င္းေတြအခ်င္းခ်င္းမွာလည္း မႀကိဳက္တဲ့သူေတြကို မဲေပးေနတာ ေၾကာင့္ ဘေလာ့ခ္တာေတြ black list သြင္းတာေတြကို လုပ္လာၾကတာေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ သည္ၿပိဳင္ပြဲေၾကာင့္ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္းခင္မင္မႈ ေတြ ပ်က္သြားတာေတြရွိလာပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ သီဆိုသူေတြကိုပါ ပရိသတ္ေတြက မုန္းတီးလာတာေတြပါ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

 

ကြာျခားခ်က္ေတြ

 

အရင္တုန္းက ၿပိဳင္ပြဲေတြကေတာ့ မဲေပးတဲ့စနစ္မွာ စိတ္ႀကိဳက္ ဆင္းမ္ကတ္ေတြနဲ႕ မဲေပးခြင့္ရွိပါတယ္။ အခုၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ အမ္ပီတီတစ္ခုတည္းနဲ႕သာ မဲေပးနိုင္တာေၾကာင့္ သည္ေနရာမွာတင္ ကြာျခားခ်က္ေတာ္ေတာ္ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ႏွစ္တုန္းက ၿပိဳင္ပြဲဝင္ေတြကို အား ေပးတဲ့သူေတြကလည္း တကယ္ေကာင္းတဲ့သူေတြကိုသာ ေပးတာျဖစ္ၿပီး အခုပြဲမွာေလာက္ ပဋိပကၡေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ အရင္ႏွစ္တုန္းကေတာ့ တစ္ႀကိမ္ ေဆ့ဖ္လုပ္ခြင့္ရွိတာျဖစ္ၿပီး ပန္တင္း white card ကိုလဲ တစ္ႀကိမ္သုံးခြင့္ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါ တယ္။ အခုၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ ပြဲစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာ တစ္ႀကိမ္သာ save လုပ္ခြင့္ရွိတာျဖစ္ပါတယ္။

 

“အရင္ပြဲတုန္းက တစ္ႀကိမ္ပဲ ျဖစ္ လိုက္တယ္၊ ေဇာ္မင္းဦးျပဳတ္ၿပီး ဆိုဖီယာ ေဆ့ဖ္ျဖစ္သြားေတာ့ ဒိုင္ေတြနဲ႕ ျဖစ္တာေပါ့၊ အခုတစ္ေခါက္ကက်ေတာ့ တစ္ႀကိမ္ပဲသုံးခြင့္ရွိတယ္၊ ၿပီးေတာ့ သုံးလိုက္ၿပီးၿပီ ဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့သူေတြ ျပဳတ္ဖို႔ပဲရွိေန ေတာ့တယ္၊ အရင္ပြဲတုန္းကေတာ့ ေကာင္းတဲ့သူရတယ္၊ ေက်နပ္ၾကတယ္၊ အခုပြဲေတာ့ စလုပ္ကတည္းက မေက်နပ္တာေတြမ်ားတယ္ဆိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ၊ အရင္ပြဲနဲ႕ အခုပြဲ ေတာ္ေတာ္ကြာ ျခားသြားပါတယ္”လို႔ မေအးျမျမေအာင္က ေျပာပါတယ္။

 

အရင္ၿပိဳင္ပြဲတုန္းကေတာ့ ေစာလားေထာ္ဝါးရခဲ့တာကို အကုန္လုံးက လက္ခံသေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ ဆိုဖီယာ ေဆ့ဖ္ ျဖစ္ခဲ့တာကိုေတာ့ မေက်နပ္တာမ်ားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ ရဲေနာင္ votting အမ်ားဆုံးရေနတာကိုပဲ မေက်နပ္တာေတြ မ်ားျပားေနတာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုၿပိဳင္ပြဲနဲ႕ အရင္ ၿပိဳင္ပြဲျခားနားခ်က္ကေတာ့ အရင္ပြဲက်ေတာ့ သိန္း ၂၀ဝ ဆုေၾကးေပးတာျဖစ္ၿပီး အခုၿပိဳင္ပြဲမွာ ကားတစ္စီးနဲ႕ ဆုေၾကးေငြပါ ပါေပးမွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ၿပိဳင္ပြဲႏွစ္ခုၾကားမွာ ၾကားနားခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားျပားရွိေနၿပီး ပထမပြဲထက္ပိုၿပီး အခု ပြဲကို လူေတြပိုၿပီး စိတ္ဝင္စားလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 

သည္အခုတစ္ေခါက္ ျပဳလုပ္တဲ့ၿပိဳင္ပြဲမွာ အမ္ပီတီက ႏွစ္ေပါက္တစ္ေပါက္ ရိုက္ၿပီးလုပ္စားသြားတာလို႔ လူအမ်ားစုက ျမင္ေနၾကပါတယ္။ အဓိက ၿပိဳင္ပြဲဝင္ေတြကေတာ့ အမ္ပီတီရဲ႕ vote ေပးတဲ့ စနစ္ေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္းမလိုမုန္းထားမႈ ေတြ မ်ားလာတာျဖစ္ပါတယ္။ သည္ၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ အမ်ားဆုံးအျမတ္ထြက္သြားတာေတာ့ အမ္ပီတီက ျဖစ္ၿပီး လူအမုန္းခံရဆုံးကေတာ့ဒိုင္ေတြနဲ႕ Votting အမ်ား ဆုံးရေနတဲ့ သူက လူမုန္းတာပဲ အဖတ္ တင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

 

Credit:ကုမုႏၵျာဂ်ာနယ္